Madonna sprzedała ponad 150 milionów albumów, niemal każdy jej krążek znalazł się w pierwszej dziesiątce list przebojów, piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów, aktorka, producentka, wydawca i business woman, skandalistka, fenomen dekady lat 80.

Madonna, właściwie Madonna Louise Veronica Ciccone (ur. 16 sierpnia 1958 w Bay City, stan Michigan) to amerykańska piosenkarka i aktorka włoskiego pochodzenia, jedna z najbardziej znaczących kobiet w świecie muzyki. Laureatka siedmiu nagród Grammy. Piosenkarka od 1982 roku utrzymuje się na szczytach list przebojów, nagrywa utwory w wielu gatunkach muzycznych, przybiera dziesiątki wizerunków.

Madonna wg Księgi Rekordów Guinnessa, wydanej w 2007 roku, jest najlepiej zarabiającą piosenkarką w historii muzyki pop. Madonna jest także rekordzistką w kategorii najbardziej dochodowej kobiecej trasy koncertowej wszech czasów (The Confessions Tour). W 2008 roku piosenkarka pobiła jednak i ten rekord, bowiem ostatnia trasa (The Sticky & Sweet Tour) zarobiła ponad 303 mln dolarów.

Urodzona jako trzecia z szóstki dzieci włoskich emigrantów mieszkających w małym przemysłowym miasteczku Bay City niedaleko Detroit. Matka dziewczynki zmarła na raka piersi w wieku trzydziestu lat (1 września 1963), co piosenkarka wielokrotnie określała jako najtrudniejszą rzecz, której stawiła czoło w życiu. Ojciec Madonny ożenił się po śmierci pierwszej żony ze służącą, z którą miał później jeszcze dwoje dzieci. W dzieciństwie pobierała przez kilka miesięcy lekcje muzyki oraz lekcje baletu. Uczęszczała do szkoły Adams High School, gdzie była uczennicą wyróżniającą się w sporcie.
Jest osobą biseksualną.

1977

Za namową swojego nauczyciela baletu, Christophera Flynna, Madonna rzuciła szkołę i wyjechała do Nowego Jorku, aby rozpocząć tam karierę tancerki. Zamieszkała u chłopaka, którego poznała na ulicy i zaczęła pracować jako kelnerka w cukierni Dunkin’ Donuts. Z powodu trudności finansowych podejmowała się wielu niskopłatnych zajęć. Pozowała nago do zdjęć erotycznych i zagrała w niskobudżetowym horrorze A Certain Sacrifice, który trafił do dystrybucji dopiero wtedy, gdy Madonna była już od kilku lat na topie.

1979

Założyła swój pierwszy zespół, The Breakfast Club, w którym oprócz śpiewania grała też na perkusji i gitarze. W tym okresie wspólnie z Stephenem Brayem napisała utwór Everybody, dzięki któremu uzyskała w 1980 kontrakt z wytwórnią płytową Sire. Piosenka Everybody wydana oficjalnie w 1982 była jej pierwszym singlem i teledyskiem, odniosła umiarkowany sukces, głównie na listach R&B. Utwór zdobył popularność wśród bywalców dyskotek.

1983

Wydała swój pierwszy album, Madonna, zawierający pięć przebojów, w tym jej pierwszy międzynarodowy hit Holiday

1984

14 września miał miejsce występ na pierwszej w historii gali rozdania nagród MTV Video Music Awards. W czasie wykonywania tytułowego Like a Virgin ubrana w suknię ślubną wywołała skandal namiętnie tarzając się po scenie w trakcie występu. Album Like a Virgin (1984) był niekwestionowanym międzynarodowym sukcesem sprzedając się w liczbie 20 milionów egzemplarzy, pochodzi z niego pięć przebojów. Za kontrowersyjną prezentację piosenki tytułowej Like a Virgin otrzymała swoją pierwszą nagrodę MTV Video Music Awards.

1985

Zadebiutowała w dziedzinie popularnych filmów, grając niewielką rolę w Zwariowałem dla Ciebie (Vision Quest). W tym samym roku zagrała też tytułową bohaterkę Rozpaczliwie poszukując Susan (Desperately Seeking Susan). Piosenki ze ścieżek dźwiękowych obu filmów takie jak nominowana do nagrody Grammy ballada Crazy for You czy pierwszy numer 1 Madonny w Wielkiej Brytanii Into the Groove stały się jej kolejnymi przebojami. W tym samym roku wspomagana przez zespół The Beastie Boys wyruszyła w swoją pierwszą dużą trasę koncertową The Virgin Tour, obejmującą 14 miast w Stanach Zjednoczonych. W lipcu zainteresowanie piosenkarką wzrosło jeszcze bardziej, gdy magazyny Penthouse i Playboy opublikowały serie aktów piosenkarki, wykonanych w latach 70. 13 lipca zaśpiewała trzy utwory przed 90.000 publicznością na stadionie JFK w Filadelfii w ramach koncertu Live Aid. W dniu urodzin wyszła za mąż za Seana Penna aktora, którego poznała na planie teledysku do piosenki Material Girl. Była w nim w związku przez cztery lata.

1986

Zaprezentowała album True Blue z którego pochodziły kolejne przeboje Live to Tell, Papa Don’t Preach, Open Your Heart, True Blue i La Isla Bonita. Wszystkie single dotarły do top 5 w Stanach Zjednoczonych, zaś trzy pierwsze osiągnęły tam pozycję 1. Album stał się numerem 1 w wielu krajach, utrzymując pozycję nawet przez 20 tygodni. Do dziś krążek sprzedano w 20 mln egzemplarzy.

1987

Ukazał się film pt Kim jest ta dziewczyna? (Who’s That Girl), a wraz z nim ukazał się soundtrack do filmu z tytułowym przebojem oraz odbyła się trasa koncertowa pod takim samym szyldem. Pod koniec roku ukazała się płyta You Can Dance z tanecznymi przeróbkami wcześniejszych przebojów Madonny. Album jest do tej pory jednym z najlepiej sprzedających się albumów z remiksami piosenek.

1989

W marcu wydała piosenkę Like a Prayer ze skandalizującym teledyskiem do niej. Wideoklip, w którym roznegliżowana Madonna tańczy na tle płonących krzyży oraz całuje czarnoskórego Jezusa został potępiony przez Watykan za mieszanie symboli religijnych i erotyki. Piosenka Like a Prayer była wykorzystana również w reklamie Pepsi, z którą Madonna podpisała wówczas kontrakt. Również owa reklama została potępiona przez Watykan, a firma Pepsi natychmiast zdecydowała się wycofać z kampanii z Madonną. Skandal nie zaszkodził jednak samej płycie, która zebrała bardzo dobre recenzje od krytyków i sprzedała się w wielomilionowym nakładzie. Z albumu prócz piosenki tytułowej popularność zyskały także Express Yourself oraz Cherish.

W latach 1989-1990 wydała trzy multiplatynowe albumy, w tym kompilację The Immaculate Collection, która stała się jej najlepiej sprzedającym albumem, rozchodząc się na całym świecie w nakładzie ponad 25 mln egzemplarzy. Piosenkarka wystąpiła także u boku Warrena Beatty w ekranizacji komiksu Dick Tracy.

1990

W kwietniu wyruszyła w jedną z najgłośniejszych tras koncertowych w historii muzyki rozrywkowej Blond Ambition Tour. Podczas koncertów w Toronto próbowała aresztować ją policja, która nie chciała dopuścić do występu, w trakcie którego piosenkarka odgrywała scenę masturbacji. W Rzymie z tego powodu koncert musiał zostać odwołany. W tym samym czasie piosenkarka zdołała także zdominować światowe listy singlowe przebojem Vogue. W grudniu wywołała kontrowersje prezentując uznany przez MTV za obsceniczny, klip do utworu Justify My Love. Stacje MTV i VH1 odmówiły emisji klipu. Wówczas Madonna wydała go na kasecie VHS, która jest do dziś najlepiej sprzedającą się kasetą video z teledyskiem.

1991

W maju miała miejsce premiera szokującego filmu dokumentującego trasę Blond Ambition Tour zatytułowanego Truth or Dare (poza USA; In Bed with Madonna; W łóżku z Madonną). Piosenkarka nie tylko utrwaliła w nim najbardziej kontrowersyjne momenty swojej ostatniej trasy koncertowej, ale także pokazała się w nim w łóżku ze swoimi tancerzami.

1992

Ukazał się fotoalbum Sex, zawierający zdjęcia piosenkarki w erotycznych scenach, przez niektórych uznawanych nawet za pornografię. Publikacja spowodowała skandal oraz wzmożone zainteresowanie piosenkarką, które zostało wykorzystane do promocji albumu Erotica. Tytułowy utwór zadebiutował w USA na 2. pozycji na liście airplay i jest to jak dotąd najwyższy debiut piosenki w historii tej listy. Pełna wersja teledysku do piosenki tytułowej była tak kontrowersyjna, że MTV emitowała ją tylko późno w nocy.

1993

Piosenkarka wyruszyła w trasę koncertową The Girlie Show Tour, określaną jako najbardziej wulgarną i naładowaną seksualnie z dotychczasowych jej tras oraz zagrała w thrillerze erotycznym pt. Body of Evidence (Sidła miłości).

1994

Na początku roku przedstawiła bardziej stonowany wizerunek w wideoklipie do utworu I’ll Remember pochodzącego z ścieżki dźwiękowej do filmu With Honors. Piosenka była w USA jednym z największych hitów 1994. W październiku miała miejsce premiera płyty Bedtime Stories, z której pochodzi utwór Take a Bow. Piosenka odniosła sukces w Stanach Zjednoczonych, spędzając na 1 miejscu listy Billboard Hot 100 siedem kolejnych tygodni, stając się dzięki temu największym przebojem Madonny w tym kraju.

1995

Jesienią została wydana składanka najlepszych ballad zatytułowana Something to Remember.

1996

Grając Evę Perón w filmowej wersji musicalu Evita artystka po raz kolejny radykalnie zmieniła swój wizerunek. Ścieżka dźwiękowa z tego filmu była jej dwunastą platynową płytą, a występ w filmie okazał się największym aktorskim sukcesem Madonny, nagrodzonym Złotym Globem. Wcześniej, 14 października urodziła córkę Lourdes Marię Ciccone Leon, owoc związku z masażystą Carlosem Leonem.

1998

3 marca zaprezentowała oparty na elektronice album Ray of Light, który stał się sukcesem na miarę albumu Like a Prayer. Album jest uznawany przez wielu krytyków za najlepsze dzieło muzyczne Madonny. Z płyty pochodzi pięć singli, z których największy sukces odniosły Frozen, Ray of Light oraz The Power of Good-Bye.

1999

Początek roku przyniósł Madonnie cztery nagrody Grammy za album Ray of Light. W tymże roku piosenkarka nagrała motyw przewodni do filmu Austin Powers: Szpieg, który nie umiera nigdy zatytułowany Beautiful Stranger. Piosenka w 2000 dostała nagrodę Grammy w kategorii Najlepsza Piosenka z Filmu, stała się także jednym z najczęściej odtwarzanych utworów przez brytyjskie stacje radiowe w historii.

2000

W marcu odbyła się premiera filmu The Next Best Thing (Układ prawie idealny) w którym główną rolę powierzono Madonnie. Piosenkarka nagrała także dwie piosenki na ścieżkę dźwiękową do filmu, z których sukces odniósł wydany na singlu cover utworu Dona McLeana American Pie. We wrześniu odbyła się premiera kolejnego, tym razem tanecznego krążka Music, który stał się numerem 1 w 27 krajach. 22 grudnia wyszła za mąż za brytyjskiego reżysera Guya Ritchiego, z którym ma syna. Wspólnie z Guyem wychowuje starszą córkę oraz adoptowanego w 2006 roku czarnoskórego chłopca. Ritchie wyreżyserował dla niej kolejny kontrowersyjny teledysk do piosenki What It Feels Like for a Girl oraz film Swept Away (Rejs w nieznane).

2001

Madonna wyruszyła w pierwsze od 8 lat światowe tournee zatytułowane Drowned World Tour. Wydanie DVD z koncertem zbiegło się z premierą drugiej kompilacji największych przebojów Madonny Greatest Hits Volume 2, która miała miejsce w listopadzie.

2002

Piosenkarka nagrała przewodni motyw do filmu o przygodach Jamesa Bonda zatytułowany Die Another Day. Do tytułowej kompozycji nagrano jeden z najdroższych teledysków w historii muzyki rozrywkowej, kosztujący 6 milionów $.

2003

W atmosferze skandalu w kwietniu został wydany album American Life. Kontrowersje wzbudził teledysk do tytułowej kompozycji, który przedstawiał wojnę. Teledysk został wycofany, ponieważ jego wydanie zbiegło się z wybuchem wojny w Iraku a chłodno przyjęty przez krytykę album odniósł bardzo umiarkowany sukces, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Madonna wywołała kolejny skandal w trakcie ceremonii rozdania nagród MTV Video Music Awards, gdzie podczas wykonywania utworu Hollywood niespodziewanie pocałowała w usta towarzyszące jej na scenie Britney Spears oraz Christinę Aguilerę. Madonna tworzy serię pięciu bajek dla dzieci. Pierwsza cześć to „Angielskie różyczki”.

2004

Udana, dochodowa trasa koncertowa 2004 roku The Re Invention Tour przyniosła 125 milionów dolarów zysku

Madonna podczas trasy koncertowej promuje album Confessions on a Dance Floor

2005

Pod koniec roku powróciła z nagrodzonym m.in. nagrodą Grammy albumem Confessions on a Dance Floor. Wylansowała jeden z największych przebojów w swojej karierze Hung Up, zawierający wysamplowany fragment utworu Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight) zespołu ABBA.

2006

Latem wyruszyła w kolejną trasę koncertową The Confessions Tour, która stała się najbardziej dochodową trasą w historii kobiecej muzyki rozrywkowej, przynosząc 260,1 mln $ zysku (powiększyło to majątek królowej popu o 11,8 mln funtów). Koncertom towarzyszyły duże kontrowersje w związku z wykonywanym przez Madonnę utworem Live to Tell w trakcie którego była przytwierdzona do ogromnego lustrzanego krzyża mając na głowie koronę cierniową.

2007

W styczniu magazyn Forbes umieścił ją na 4. miejscu najbogatszych kobiet show-biznesu, szacując wartość jej majątku na 325 milionów dolarów. W pierwszej połowie 2007 roku wzięła udział w kampanii reklamowej firmy odzieżowej Hennes & Mauritz, na potrzeby której zaprojektowała specjalną linię ubrań zatytułowaną M by Madonna. 7 lipca wystąpiła na Live Earth w Londynie. Koncerty na rzecz kryzysu cieplarnianego na ziemi zorganizował, były wiceprezydent USA Al Gore. Madonna specjalnie na potrzeby koncertu na stadionie Wembley nagrała piosenkę Hey You, która miała swoją premierę na stronie internetowej firmy Microsoft. Podczas występu na żywo królowa popu zagrała kolejno cztery utwory: Hey You, Ray of Light, La Isla Bonita (gościnnie z zespołem Gogol Bordello) oraz Hung Up. W listopadzie 2007 podpisała umowę z nową wytwórnią płytową Live Nation opiewającą na kwotę 120 mln $. Zgodnie z jej postanowieniami piosenkarka w ciągu 10 lat wyruszy 4 razy w trasę koncertową oraz w ciągu dwóch lat od podpisania kontraktu wyda nowy album.

2008

Pod koniec marca ukazał się pierwszy singel 4 Minutes, zwiastujący nowe studyjne wydawnictwo. Wysokobudżetowy wideoklip do utworu, w którym obok Madonny pojawiają się Justin Timberlake oraz Timbaland wyreżyserował duet Jonas & François. 28 kwietnia nastąpiła światowa premiera nowego studyjnego albumu zatytułowanego Hard Candy, nad którym piosenkarka pracowała od początku 2007 m.in. z Timbalandem, Justinem Timberlake, Pharrellem Williamsem. Hard Candy jest ostatnim albumem studyjnym wydanym przez wytwórnię Warner Bros. W sierpniu Madonna wyruszyła w kolejną światową trasę koncertową zatytułowaną The Sticky & Sweet Tour. Podczas występu w Los Angeles przy utworze Human Nature obok królowej pop pojawiła się Britney Spears. Trasa została uznana za bardziej dochodową niż The Confessions Tour. Pod koniec czerwca 2008 r. pojawił się nowy teledysk Madonny do drugiego singla z albumu Hard Candy pt. Give It 2 Me. W teledysku oprócz Madonny pojawił się Pharell Williams. W listopadzie ukazał się trzeci już singiel promujący Hard Candy – Miles Away jednak zabrakło dla niego teledysku (pierwotnie miał nim być zapis z najnowszej trasy Madonny, The Sticky & Sweet Tour). Planowane jest również wydanie czwartego singla z utworem Beat Goes On, jednak na razie szczegóły są nie znane. W listopadzie rozpoczął się proces rozwodowy artystki z Guyem Ritchie. Pretekstem do rozwodu była zdrada Madonny. Madonna uzyskała rozwód 21 listopada 2008 roku. W grudniu ukazały się zdjęcia Madonny promujące dom mody Louis Vuitton. Według doniesień Madonna za sesję dostała $10 000 000.

2009

W pierwszym kwartale 2009 Live Nation zapowiedziało premierę 3 kompilacji największych hitów Madonny, oraz DVD z zapisem koncertu z najnowszej trasy, The Sticky & Sweet Tour. Będzie to wydanie dwupłytowe, zawierające dokument ukazujący powstawanie landrynkowego show lub CD z utworami z trasy. Pod koniec stycznia oficjalny fanclub Madonny, Icon poinformował o drugiej części jej ostatniej trasy. The Sticky & Sweet: Reloaded ponownie obejmie Europę, a także Azję i Australię, grając m.in. koncert na warszawskim lotnisku Bemowo.

2010 – obecnie…

W styczniu 2010 Madonna wykonała „Like a Prayer” podczas koncertu charytatywnego Hope for Haiti Now: A Global Benefit for Earthquake Relief. W marcu ukazał się jej trzeci album koncertowy, Sticky & Sweet Tour, który – jako pierwsze wydawnictwo w jej karierze – został oficjalnie wydany przez Live Nation, choć wciąż dystrybuowany był przez Warner Bros. W kwietniu tego samego roku wyemitowano „The Power of Madonna” – odcinek serialu Glee, poświęcony Madonnie i jej muzyce, który sama artystka skomentowała: „wspaniały w każdym stopniu” i pochwaliła jego scenariusz oraz przesłanie równości. Glee: The Music, The Power of Madonna, minialbum z coverami jej utworów, pełniący funkcję ścieżki dźwiękowej do odcinka, zadebiutował na pierwszym miejscu listy Billboard 200 i sprzedał się w USA w około 98 tysiącach sztuk.

W 2010 Madonna wydała wraz ze spółką Macy’s kolekcję ubrań zaprojektowanych przez jej córkę Lourdes, „Material Girl”. Wchodzące w jej skład stroje inspirowane są punkowym stylem lat 80. XX wieku, którym interesowała się wówczas sama Madonna. Niedługo później producent odzieży L.A. Triumph Inc. pozwał artystkę do sądu, twierdząc, że „Material Girl” jest nazwą handlową, pod którą od 1997 spółka sprzedaje ubrania, a sama Madonna używa jej bezprawnie. W owej sprawie znalazł się wniosek o zaniechanie dystrybucji kolekcji i oddanie producentowi wszystkich dochodów zarządzanej przez piosenkarkę linii. Tymczasem Madonna potwierdziła plany otwarcia międzynarodowej sieci klubów fitness nazwanej Hard Candy Fitness. Otwarcie pierwszej takiej siłowni miało miejsce 29 listopada 2010 w mieście Meksyk. We wrześniu 2011 na weneckim festiwalu filmowym zaprezentowano premierowo W.E., drugi wyreżyserowany i napisany przez Madonnę film, który zyskał mieszane recenzje. Produkcja opowiada o romansie brytyjskiego króla Edwarda VIII z Wallis Simpson.

Wiosną 2012 roku ukazał się dwunasty album studyjny Madonny MDNA, którego głównym producentem jest William Orbit (współpracujący z Madonną nad płytami Ray of Light z 1998 i Music z 2000). W lutym ukazał się natomiast pierwszy promujący go singel, natomiast 5 lutego artystka wystąpiła w przerwie finału Super Bowl (half-time show).

materiał źródłowy wikipedii