Bajm – polski zespół poprockowy, powstały w 1978 w Lublinie. Jego skład kilkukrotnie się zmieniał, jedyną osobą będącą w zespole od jego początków jest wokalistka oraz współzałożycielka grupy, Beata Kozidrak.
Zespół stał się sławny po występie na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 1978 roku, gdzie dzięki utworowi „Piechotą do lata” zajął drugie miejsce w koncercie Debiuty.
Nazwa pochodzi od pierwszych liter imion jego założycieli: Beaty Kozidrak, Andrzeja Pietrasa, Jarosława Kozidraka i Marka Winiarskiego. Ostateczny skład od 1993 roku tworzą: Beata Kozidrak, Adam Drath, Piotr Bielecki, Artur Daniewski, Krzysztof Nieścior, a od 2000 roku także Maria Dobrzańska.

Historia grupy Bajm zaczęła się w marcu 1978. Wokalista Andrzej Pietras zaproponował wówczas rodzeństwu Kozidraków: wokalistce Beacie oraz śpiewającemu gitarzyście Jarosławowi po ich występie na scenie lubelskiego Domu Kultury, stworzenie wspólnego zespołu. Do grupy wkrótce dołączył kolejny gitarzysta, Marek Winiarski. Zespół stopniowo poszerzał instrumentarium i skład poszerzył szybko o kongistę Andrzeja Koziarę, a później basistę Andrzeja Grądkiewicza. Już w ciągu pierwszych dwóch miesięcy działalności zespół zaczął w tym składzie odnosić sukcesy. Najpierw, podczas VII Przeglądu Wokalistów i Zespołów Młodzieżowych w Świdniku, Bajm zdobył Brązowego Koziołka za piosenkę „Rano”. Następnie wystąpił na Młodzieżowym Przeglądzie Piosenki w Toruniu, gdzie zajął miejsce w pierwszej dziesiątce z piosenką „Piechotą do lata”, dzięki czemu zakwalifikował się do konkursu „Debiuty” festiwalu polskiej piosenki „Opole ’78”. Występ w Opolu okazał się przełomowy dla grupy. Dzięki „Piechotą do lata” Bajm zdobył tam drugie miejsce, a wyróżniona piosenka podbiła całą Polskę, błyskawicznie zapewniając zespołowi status gwiazdy. Przebój ten utrzymany był w harcersko-turystycznej stylistyce i taki też był cały początkowy repertuar Bajmu aż do 1980 roku. Bajm grał wtedy w akustycznym składzie, a jedyną pozostałością po tym okresie były single, bo do wydania całego albumu z tym materiałem nigdy nie doszło. Od samego początku za repertuar odpowiedzialni byli głównie Kozidrakowie – Jarosław za kompozycje, a Beata za teksty. W 1979 Bajm opuścił Winiarski, który wybrał karierę lekarza oraz Grądkiewicz, zastępowani tymczasowo przez Adama Honca i Tomasza Olejnickiego, a od początku 1980 przez Dariusza Kwietniewskiego i Krzysztofa Taracha.

Przełom lat 70. i 80. to rockowy boom i całkowita muzyczna metamorfoza Bajmu. W 1980 Beata i Jarosław gościnnie zaśpiewali na płycie Ona przyszła prosto z chmur czołowego wówczas zespołu w Polsce, Budka Suflera. W tym samym roku do zespołu dołączył perkusista Bogdan Tchórzewski i w elektrycznym już składzie, Bajm zaczął grać muzykę pop-rockową. Z tego powodu w połowie 1981, grupę opuścił Koziara. Na początku 1982 nowym gitarzystą został Henryk Mazurek, a basistą Marek Makuch, natomiast Jarosław Kozidrak grał nie tylko na gitarze i udzielał się wokalnie, ale grał także na instrumentach klawiszowych. W tym samym roku Bajm odniósł swój pierwszy zagraniczny sukces, zdobywając nagrodę dziennikarzy na niemieckim festiwalu piosenki Schlagerfestival w Dreźnie, za niemieckojęzyczne wersje hitów „Piechotą do lata” oraz nowego, „Żal prostych słów”. Wkrótce Bajm trafił na szczyty polskich list przebojów z takimi przebojami jak: „W drodze do jej serca”, „Józek, nie daruję Ci tej nocy”, „Co mi Panie dasz”, a w 1983 także „Różowa kula” czy „Nie ma wody na pustyni”. Wszystkie utwory z tego okresu zebrano na debiutanckiej płycie zespołu, zatytułowanej po prostu Bajm. Album trafił na rynek pod koniec 1983, najpierw w postaci kasety magnetofonowej, a później z nieco innym zestawem piosenek, w postaci płyty winylowej. Szybko rozszedł się w rekordowym, ponad półmilionowym nakładzie. W 1984 Bajm odbywał tournée również po Wietnamie.

Rok 1984 to w twórczości zespołu zmiana brzmienia na bardziej surowe, a przede wszystkim zaangażowane politycznie teksty inspirowane przeżyciami w stanie wojennym. Wyrazem buntu jest nawet inny, bardziej ekspresyjny, styl śpiewania Kozidrak, inspirowany wokalem Niny Hagen. Owocem tej przemiany był drugi album, Martwa woda, z przebojami „Małpa i ja” oraz „Piramidy na niby” na czele, wydany dopiero rok później, w 1985.

Jeszcze zanim trafił na rynek, tuż po jego nagraniu, nastąpiły kolejne zmiany personalne i do stanowiących trzon zespołu Kozidraków i Pietrasa, dołączyli gitarzyści Grzegorz Płecha i Dariusz Lipiński, basista Robert Kozak oraz perkusista i główny aranżer Jarosław Pruszkowski. Grupa powróciła do grania optymistycznego pop-rocka. W tym składzie, w 1985 Bajm szybko zrobił furorę za sprawą przebojów „Płynie w nas gorąca krew”, „Dwa serca, dwa smutki” czy „Diament i sól”. W następnym roku trafiły one na trzeci album Bajmu, Chroń mnie. Ponadto przebój „Diament i sól” za granicą pozwolił Kozidrak wygrać szwedzki Festiwal Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn, po czym cały zespół zdobył za niego wyróżnienie na międzynarodowym festiwalu piosenki Sopot ’86. Na początku roku Bajm zdobył Grand Prix na niemieckim festiwalu Ost-West Rocktreff w Wundsiedel.

Pod koniec 1986 z zespołu odeszli Lipiński i Kozak, a w następnym roku również główny kompozytor Bajmu, czyli Jarosław Kozidrak. Kozidrak skompletowała więc kolejny skład, tym razem z udziałem muzyków grających dotąd głównie w zespołach rockowych. Odtąd grali z nią jeszcze: gitarzysta Piotr Nalepa, basista Dariusz Adamczyk, klawiszowiec Konstanty Joriadis oraz perkusista Alan Baster, którzy byli także odpowiedzialni za nowe kompozycje Bajmu. Pierwsze wyniki tej współpracy, czyli przeboje „Nagie skały” i „Jezioro szczęścia”, opublikowano w 1987. W 1988 cały materiał ukazał się na czwartej płycie, Nagie skały, zaskakującej stonowanym, lirycznym charakterem. Za aranżacje odpowiedzialni byli głównie Joriadis wraz z Kozidrak. Tuż po jej nagraniu, jeszcze w 1987 grupę opuścili wszyscy muzycy poza Płechą i Basterem, a dołączyli odpowiedzialni także za kolejne nowe kompozycje, basista Adam Abramek oraz klawiszowiec Paweł Sot. W tym składzie zespół wyruszył także na tournée po Bułgarii, Włoszech i dla Polonii w Stanach Zjednoczonych.

W 1988 Bajm wygrał kolejny zagraniczny konkurs, tym razem na jugosłowiańskim festiwalu MESAN w Belgradzie w 1988, dzięki anglojęzycznej wersji przeboju „Męski świat”. Dodatkowo, na początku roku zespół przygotował kilka nowych kompozycji do musicali z cyklu „Dziecko potrafi”, w których także występował. Pod koniec roku wystąpił ponadto gościnnie w ówczesnej superprodukcji filmowej Pan Kleks w kosmosie, do której nagrał premierową piosenkę „Ratujmy kosmos”. Odbył też serię koncertów w Związku Radzieckim, począwszy od udziału w Festiwalu Piosenki Polskiej w Witebsku. Po tak udanym roku polscy fani docenili Kozidrak, wybierając ją w 1989 najlepszą wokalistką roku w prestiżowym plebiscycie magazynu muzycznego „Non Stop”.

Pod koniec 1988 Andrzej Pietras postanowił opuścić skład Bajmu, aby poświęcić się wyłącznie funkcji menedżera i producenta grupy. Liczne zagraniczne wyjazdy Bajmu na koncerty w drugiej połowie lat 80. oraz opuszczenie zespołu przez wszystkich oryginalnych muzyków, stały się jednocześnie inspiracją do pracy nad solową, anglojęzyczną płytą Beaty Kozidrak. W 1989 jej przedsmak stanowiło nagranie „Hurry My Love”, z którym wokalistka wygrała fiński festiwal Midnight Sun w Lahti. Gorzej przyjęto solowy recital Kozidrak na międzynarodowym festiwalu piosenki Sopot ’89. Artystka zrezygnowała więc z planów nagrania solowego albumu i szybko przystąpiła do prac pod sprawdzonym szyldem Bajm. Z zespołem koncertowała również ponownie we Włoszech.

Odrodzony Bajm w tym samym roku podbił listy przebojów hitem „Biała armia”, który dał tytuł piątemu albumowi. W trakcie prac nad nim, na początku 1990 Płechę zastąpił Marek Raduli. Zespół zaprezentował tu dynamiczny, inspirowany amerykańskim brzmieniem pop-rockowy materiał, wyprodukowany przez czołowego wówczas w Polsce producenta, Rafała Paczkowskiego. Biała armia przyniosła jeszcze takie hity, jak „Miłość i ja” oraz „U stóp szklanych gór”. Album trafił na rynek dopiero pod koniec 1990. W tym samym roku Bajm dwa razy wyruszał na tournée dla Polonii po Stanach Zjednoczonych, gdzie spędził łącznie pół roku.

Na początku 1991 Bastera zastąpił Jakub Majerczyk, a rok później Sebastian Urban. W połowie 1992 Raduli udał się na półroczny urlop, a zastępował go wtedy Piotr Zander, gitarzysta rozwiązanego właśnie zespołu Lombard. W tym samym roku z Bajmu odeszli Abramek i Sot. Z zespołem przez kilka lat ponownie koncertował Jarosław Kozidrak.

W latach 1992-1993 liczne przeboje Bajmu zgromadzono na płytach The Very Best of i The Very Best of, vol. II. Trafiły na nie również pierwsze, nie wydane dotąd na płytach nagrania zespołu, z „Piechotą do lata” na czele.

Lata 90. w karierze Bajmu to czas ostrego kontrastu. W 1993 na rynek trafił szósty, popowy i najbardziej melancholijny album zespołu, Płomień z nieba. Głównym kompozytorem okazał się, jak za dawnych lat, Jarosław Kozidrak. Abramek i Sot odeszli bowiem tuż przed jego nagraniem. Obok pozostałego z ostatniego składu Radulego, do grupy dołączył klawiszowiec Grzegorz Górkiewicz, który na komputerze programował ponadto bas i perkusję oraz odpowiedzialny był za większość aranżacji. Album przyniósł takie przeboje jak „Płomień z nieba”, „Ta sama chwila” czy „Już bez Ciebie”. Wkrótce po nagraniu albumu, na początku 1993 skompletowano nowy skład Bajmu. Do Beaty Kozidrak dołączyli gitarzyści Adam Drath i Piotr Bielecki, basista Wojciech Nawracała, klawiszowiec i harmonijkarz Tomasz Spodyniuk oraz perkusista Krzysztof Nieścior. Po wakacjach Nawracałę zastąpił Artur Daniewski. Tak ugruntował się stały skład zespołu, jedynie Spodyniuk grał do 2000 roku.

W 1993 Kozidrak zaśpiewała ponadto z grupą Universe przebój „Tyle chciałem Ci dać”, promujący ich płytę Być przy Tobie. Bajm odbył też tournée dla Polonii w Stanach Zjednoczonych, a w następnym roku kolejne, poszerzone o Kanadę. W tym samym roku Bajm występując na telewizyjnej „Gali Piosenki Biesiadnej” na nowo spopularyzował klasyk Andrzeja Dąbrowskiego „Zielono mi”. Również w 1994 Kozidrak uhonorowano Złotą Karolinką za całokształt twórczości, podczas Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu.

W 1995 Bajm nagrał siódmy, dla odmiany swój najbardziej dynamiczny i rockowy album w dyskografii, Etna, zaskakujący niemal soft-metalowym brzmieniem. Za tworzenie nowych kompozycji odpowiedzialni byli Drath, Bielecki i Spodyniuk. Pochodziły z niego przeboje „Dziesięć przykazań” i „Dzień za dniem”. W 1997 do sklepów trafiła kolejna kompilacja hitów Bajmu Ballady, tym razem z samymi wolnymi. Znalazł się tutaj także premierowy hit „Kraina miłości”, skomponowany przez samą wokalistkę, jak również nowe wersje aż czterech przebojów z pierwszych trzech płyt. Zespół koncertował wtedy także dla Polonii w Niemczech.

Na dwudziestą rocznicę powstania zespołu w 1998 fani otrzymali niespodziewanie pierwszy solowy album Beaty Kozidrak, zatytułowany Beata. Wokalistka przedstawiła tu dojrzały popowy materiał, który znacznie poszerzył grono jej wielbicieli, zdobywając przy tym uznanie krytyki i branży muzycznej, na które rzadko mogła liczyć z Bajmem. Największym powodzeniem cieszyły się nagrania „Siedzę i myślę” oraz „Taka Warszawa”. Za niemal wszystkie kompozycje byli odpowiedzialni Abramek i Sot, znani z płyty Bajmu Biała armia. W następnym roku album został wyróżniony dwiema statuetkami „Fryderyk”, czyli prestiżowymi nagrodami polskiego przemysłu fonograficznego, dla najlepszej wokalistki i za najlepszy album pop. Kozidrak zdobyła też najważniejsze wówczas nagrody radiowe, czyli „Play-Box” – dwie w kategorii „Przebój Roku – Złota Dziesiątka” oraz jedną dla najlepszej wokalistki. Artystka została ponadto wyróżniona przez Akademię Telewizyjną, która przyznaje nagrody „Wiktory” dla największych osobowości telewizyjnych i otrzymała statuetkę dla najpopularniejszej gwiazdy estrady.
W 1999 Bajm koncertował także dla Polonii w Stanach Zjednoczonych.

W 2000 ukazała się ósma płyta Bajmu, Szklanka wody, na której grupa powróciła do pop-rockowego grania. Tuż po jej nagraniu Spodyniuka zastąpiła Maria Dobrzańska. Oprócz Dratha i Bieleckiego, nowe kompozycje stworzyli też byli członkowie Bajmu: Abramek, Sot, a ponadto wykorzystano niepublikowane kompozycje nieżyjącego już Pruszkowskiego. Największy rozgłos uzyskały hity: „Szklanka wody”, „Modlitwa o złoty deszcz” oraz „O Tobie”. Album ten był notowany w Top 50 polskiej listy bestsellerów OLiS rekordową ilość 93 razy, nieprzerwanie aż do 104 tygodnia sprzedaży, a więc dokładnie dwa lata (notowania nie uwzględniły pierwszych pięciu tygodni, kiedy lista jeszcze nie istniała, a w przypadku notowań uwzględniających dwa tygodnie sprzedaży liczono je jako jeden). Ogromny sukces komercyjny przyniósł też kolejne wyróżnienia. W 2001 Bajm został uhonorowany pierwszymi zespołowymi „Fryderykami” w swojej karierze – dla najlepszej wokalistki i za najlepszy album pop-rockowy oraz uzyskał nominacje w kategoriach: zespół roku i autor roku. Grupa otrzymała również statuetki „Superjedynki”, przyznawane przez publiczność podczas festiwalu polskiej piosenki w Opolu – za najlepszy album pop oraz dla najlepszej wokalistki.

W trakcie promocji płyty Szklanka wody, Kozidrak solowo nagrała przebój „Rzeka marzeń” z filmu W pustyni i w puszczy, z muzyką Krzesimira Dębskiego, opublikowany pod koniec 2000. W latach 2002 i 2003 otrzymała kolejne „Superjedynki” dla najlepszej wokalistki. W 2002 Bajm koncertował również dla Polonii po Europie i Stanach Zjednoczonych.

W 2003 roku na rynek trafił dziewiąty album Bajmu, Myśli i słowa, który przyniósł takie przeboje jak tytułowe „Myśli i słowa” oraz „Noc po ciężkim dniu”. Obok Dratha i Bieleckiego nowe piosenki komponowała też Dobrzańska oraz były członek, Paweł Sot. Płytę nagrodzono w 2004 „Superjedynką” za najlepszy album pop. Kozidrak ponownie nominowano również do „Fryderyków” jako najlepszą wokalistkę. Album ten spędził na liście OLiS ponad rok, bo aż 59 tygodni, z czego 57 nieprzerwanie. Tuż po premierze pierwszego singla z płyty, w połowie 2003 roku premierę miała kolejna filmowa piosenka Kozidrak, napisana z Dębskim. Tym razem została nagrana w duecie z córką, Kasią Pietras, a był to tytułowy temat przewodni do filmu Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem. W 2004 Bajm po raz kolejny wyruszył na tournée również dla Polonii w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie oraz po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii.

W 2005 na międzynarodowym festiwalu piosenki Sopot Festival zespół Bajm został uhonorowany „Złotym Słowikiem” za całokształt twórczości. Wkrótce Kozidrak wydała drugi solowy album, Teraz płynę, utrzymany w stylistyce swojego solowego debiutu i przygotowany z tymi samymi kompozytorami, czyli Abramkiem i Sotem. Płyta zaowocowała kolejnymi przebojami, „Teraz płynę” oraz „Złota brama”. W 2006 album ten został uznany przez Radio WAWA za najlepszą płytę roku, za co artystka odebrała statuetkę „Złoty Dziób”. W tym samym roku Kozidrak odsłoniła swoją gwiazdę w Alei Gwiazd Polskiej Piosenki w Opolu. W 2007 cały Bajm koncertował także dla Polonii w Stanach Zjednoczonych i w Wielkiej Brytanii.

W 2008 Bajm obchodził swoje trzydziestolecie, a w ramach obchodów tego jubileuszu na rynek trafiła druga część bestsellerowej kompilacji Ballady 2, promowana premierowym utworem „Krótka historia”, skomponowanym przez Dobrzańską wraz z bratem, Bohdanem. Utwór ten spędził aż 23 tygodnie, czyli blisko pół roku, na liście przebojów Marka Niedźwieckiego w radiostacji Złote Przeboje. Tym samym okazał się dłużej notowanym hitem w jego karierze, niż jakikolwiek wcześniejszy na słynnej liście przebojów radiowej Trójki.

Bajm zapowiedział wówczas na koniec roku premierę dziesiątego studyjnego albumu, boks z kompletną dyskografią oraz książkę opisującą 30 lat kariery zespołu, jednak w zapowiadanym terminie nie doszło do premiery żadnego z tych wydawnictw. Zamiast boksu z dyskografią na rynek trafił jedynie boks zawierający obie części kompilacji Ballady, natomiast zamiast nowego albumu ukazał się okolicznościowy mini-album zawierający siedem kolęd, będący dodatkiem do magazynu „Olivia”. Przesunęły się także prace nad książką, które potrwały jeszcze cztery lata. W tym samym roku Bajm ponownie grał dla Polonii w Wielkiej Brytanii, tym razem jako gwiazda Festiwalu Polskiej Muzyki PKO BP London Live, na stadionie Wembley.

W 2009 roku odbyła się premiera solowej piosenki Beaty Kozidrak „Nie pytaj o miłość”, która została nowym tematem muzycznym bijącego rekordy powodzenia serialu telewizyjnego M jak miłość. Artystka napisała tekst do muzyki swojego sprawdzonego teamu Abramek-Sot. Natomiast kilka dni później cały zespół przedstawił premierowe nagranie „P.S. Zabierz mnie tam”. 13 grudnia 2009 roku Bajm zagrał uroczysty jubileuszowy koncert w Sali Kongresowej w Warszawie. Ponad rok później swój jubileusz uczcił dodatkowo koncertami 20 grudnia 2010 w Hali Arena w Poznaniu i 21 grudnia ponownie w Sali Kongresowej w Warszawie.

W 2011 roku Bajm odbył trasy koncertowe także dla Polonii w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie oraz Wielkiej Brytanii. W tym samym roku premierę miał singiel „Blondynka”, zapowiadający przekładany od kilku lat nowy album zespołu. Na początku 2012 do radiostacji trafił kolejny singiel „Góra, dół”. Dopiero wtedy na rynek trafiła cała płyta zatytułowana Blondynka[4]. Większość kompozycji na album stworzyli nadworni kompozytorzy Bajmu, Abramek i Sot. Tym razem, spośród członków zespołu, tylko Maria Dobrzańska przygotowała jedną kompozycję. Trzy utwory, w tym pierwsze dwa single, były jednak autorstwa zewnętrznego kompozytora, Michała Grymuzy, a jedna Kamila Wyzińskiego – lidera zespołu starszej córki Kozidrak.

W maju na festiwalu TOP trendy zespół otrzymał statuetkę Bursztynowego Słowika za całokształt twórczości. Pod koniec roku na rynek trafiła zapowiadana cztery lata wcześniej biografia zespołu „Płynie w nas gorąca krew”, autorstwa tour managerki zespołu – Ewy Tutki, mająca formę wywiadu-rzeki.

Podczas tournée promującego album Bajm koncertował również dla Polonii w Szwecji w 2012, a w następnym roku w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Niemczech, a także w Czechach w ramach polsko-czesko-słowackiego Festiwalu Dolański Gróm w Karwinie. Jesienią 2013 zespół wyruszył w swoją pierwszą akustyczno-elektryczną trasę koncertową po Polsce.

W marcu 2014 zespół Bajm uhonorowano nagrodą Piękniejsza Polska, przyznawaną przez Ruch Piękniejsza Polska i ministra kultury. Zgodnie z uzasadnieniem kapituły zrzeszającej wybitnych przedstawicieli polskiej kultury zespół nagrodzono „za tworzenie piękna, którym możemy szczycić się przed światem”.

Dyskografia:

1983 Bajm
1984 Martwa Woda
1986 Chroń mnie
1988 Nagie skały
1990 Biała Armia
1992 The Very Best of
1993 The Very Best of, vol. II
1993 Płomień z nieba
1995 Etna
1997 Ballady
2000 Szklanka wody
2003 Myśli i słowa
2008 Ballady 2
2012 Blondynka

opracowane przez Aga dla RM80.pl

materiał źródłowy wikipedii